Het oude spirituele dansen.
Door W.M.F. Leuver

Prehistorische grottekeningen in verscheidene delen van de wereld vertellen ons dat onze voorouders zich al 30 tot 40000 jaar geleden bezig hielden met sjamanistische thema's.

Afbeeldingen van mensen- en dierenskeletten die gevonden zijn op prehistorische grottekeningen duiden wellicht op de visioenen van de Sjamanen. Het is n.l. niet ongewoon dat Sjamanen, wanneer ze een visioen krijgen, zichzelf zien als een skelet.

Te oordelen naar de talloze diertekeningen waarop ook de mens staat afgebeeld: vaak in trance met maskers in de vorm van een vogelkop of de kop van een ander dier, behoorde het dansen ook tot de oude tradities van het Sjamanisme. Bij dit dansen was het niet ongewoon dat er geestverruimende middelen werden gebruikt, met de bedoeling visionaire ervaringen te vergemakkelijken. Daar komt echter het één en ander bij kijken. De beginneling wordt stap voor stap ingewijd in de wereld van de psychoactieve planten en hij leert er mee omgaan.

Wanneer de hele stam tijdens bepaalde ceremonies gebruik maakt van geestverruimende planten, worden ook kleine doses aan de kinderen gegeven, zodat hun lichaam er aan gewend is als ze hogere doses nodig hebben voor hun eventuele latere werk als Sjamaan. De ouderen van de stam zoeken de planten en bereiden ze. Bezigheden die gepaard gaan met ernstige, gewijde ceremonies om respect te tonen aan de krachten van de natuur. De stamoudsten zien ook toe op het juiste gebruik van de geestverruimende middelen. Tot slot helpen ze om de visionaire ervaringen die tijdens de door de planten opgewekte toestand van veranderd bewustzijn zijn opgedaan, op een juiste manier te interpreteren.

Sjamanen, die vaak de rol van stamgenezer of ziener hadden, reisden af in niet alledaagse rijken door hun bewustzijn te verschuiven waarbij ze technieken gebruikten als drummen, dansen, zingen of het gebruik van lokale spirituele planten. De 'vlucht van extase' is een antroposofische term die gegeven is aan de reis van de sjamaan in ongewone rijken. Deze reizen worden gemaakt om informatie te verzamelen, genezen, en verandering te realiseren in de lichamelijke realiteit.

Gebruikmakend van innerlijke zintuigen van helderziendheid, helderhoren of heldervoelen, ontvangt en handelt de Sjamaan in deze andere wereld in het voordeel van een individueel of van de hele gemeenschap. De basis leerstelling van het sjamanisme houdt in dat de fysieke wereld een uitstraling is van deze ongewone realiteit die gezien wordt als de bron van alle creatie. Andere namen voor deze realiteit zijn het heilige rijk, de mythische wereld, de droomtijd, of in humanistische termen, de psyche.

Door de intieme band tussen de werelden, begrijpt de sjamaan dat door het bewust verbinden of herstellen van een onderwerp in het heilige rijk, de resultaten van die ontmoeting zich in de fysieke realiteit zal manifesteren. Extatische dans is op hetzelfde gebaseerd.

In de oude tijden zagen onze voorouders de natuur en al zijn elementen als een uitdrukking van God. Het nabootsen van die natuur door middel van bewegingen en geluiden waren hun eerste en hoogste manier om contact met de spirit te leggen en hierin vind je dan ook de oorsprong van de dans.

Culturen van ieder continent op deze planeet omarmden gelijktijdig unieke dansvormen die gebaseerd waren op de dieren en elementen van de natuur die ze op hun gebied tegen kwamen. De bedoeling was door middel van de dans gelijk te worden met de geest van de zon, de maan en verschillende dieren en planten en op deze manier binnen te treden in hun domein. Ze geloofden dat ze door deze dansrituelen krachten als moed en medeleven over konden nemen van de geest die ze uitbeeldden. Tevens trachtten ze op deze manier inzichten in de toekomst te krijgen.

Duizenden jaren bleef spiritueel dansen een onderdeel van de manier waarop we onze relatie met de aarde onderhielden en versterkten. Dansen als de natuur, was vibreren op dezelfde trilling als de schepper. Het was een manier om uiting te geven aan de dankbaarheid en waardering van ons bestaan. Dans konden we gelijkstellen aan een gebed, een demonstratie van eerbied en door regelmatig te dansen werd men spiritueel en fysiek gezond. Daarbij was de dans een doorgang naar de ziel ofwel de geest binnenin.

In vroegere tijden werden de Trancedans rituelen voornamelijk 's nachts uitgevoerd omdat het donker een noodzakelijk onderdeel was om te focussen op innerlijke visies en ervaringen. Duisternis creëert een toestand van ontheffing ofwel 'het stilstaan van de tijd', een andere toestand van de trancestaat waarin er niemand is dan jezelf. Als je het lichaam beweegt, waarbij je het zicht hebt uitgeschakeld is het makkelijker voor de geest om rustig te worden.

Duizenden jaren hebben mensen rond de heilige vuren gedrumd, gedanst, gezongen en zijn ze binnengetreden in de gemeenschappelijke trance en de genezende extases.

Spiritueel dansen is dan ook een tijdelijke uitdrukking van een oude toepassing om de geest van de levensenergie uit te nodigen de danser te omarmen en genezen. Feitelijk kan de term omarming misleidend zijn, omdat deze levensenergie, deze helende creatieve geest al de hele tijd in onszelf zit. De eisen en overrationele geloven uit de moderne wereld hebben er voor gezorgd dat dit bewustzijn gefragmenteerd en van ons verwijderd is, daarbij andere vitale aspecten van onszelf meenemend.

Extatische dans is een manier om deze wijsheid te herinneren en verloren delen van ons zelf terug te vinden.