Terug naar de hoofpagina van diamental Diamental Magazine Online
 

Hart4Es
Uitgevers
Klik hier om naar de site van succesboeken te gaan
 
De alchemie van ziek-zijn
De alchemie van ziek-zijn

.... Kat Duff
Uitg. Bres
Boekrecensie door W.M.F. Leuver

"Toen ik ziek werd dacht ik dat ik mijn lichaam nooit meer volledig zou kunnen vertrouwen. Ik had het mis. Nu, nog geen twee jaar later, merk ik dat ik mijn lichaam meer vertrouw dan ooit vóór mijn ziekte. Het vertrouwen dat ik nu heb, is geen hoogdravende verwachting dat ik ooit nog gezond wordt – die is denk ik voorgoed verdwenen – maar een diep respect voor de oeroude waarde en wijsheid van mijn lichaam, die ik niet had opgemerkt toen ik me goed voelde."

De alchemie van ziek-zijn is een boek dat ik met tegenstrijdige gevoelens gelezen heb. Hoewel ik vind dat de schrijfster enkele interessante gezichtspunten biedt, heb ik aan de andere kant het gevoel dat ze hier en daar te ver gaat in het zoeken van verklaringen voor bepaalde situaties. Ik heb wat moeite met het ‘inzicht’ waartoe ze is gekomen. Dit inzicht blijkt ook al voor in het boek uit de opdracht aan de Goden Tlalteuctli en Takánakapoaluk en “allen die lijden opdat wij mogen leven”. Een opschrift dat aansluit bij één van de laatste hoofdstukken waar ik dus een beetje moeite mee heb. Toch zou ik het kind niet met het waswater weg willen gooien….

Het boek bestaat uit een aantal essays, die de schrijfster heeft samengesteld uit aantekeningen die ze heeft gemaakt in de twee-jarige periode dat ze veel in bed doorbracht, met voldoende tijd om te piekeren, dromen, te piekeren over haar dromen en bestuderen van lectuur die inmiddels geschreven is over het onderwerp ziek-zijn. De schrijfster begint met een beschrijving van de feitelijke ervaring van het ziek-zijn, zonder tussenkomst van interpretaties. Hierin beschrijft Kat hoe ze zelf haar ziekte ondergaan en ervaren heeft. Het resultaat is een leerzaam (en voor sommige herkenbaar) verslag van wat de ziekte – en het ziek-zijn – inhoudt.

Het hoofdstuk 'De geheimen die ons lichaam herbergt' borduurt daar een beetje op door en benoemt gevoelens als "je verraden voelen door je bondgenoot – je lichaam" en "het ontzag dat je kunt voelen voor zowel het functioneren daarvan, als het laten afweten". Het gaat op begrijpelijke wijze in op de ‘fossiele herinneringen’ van het lichaam, het cellulaire geheugen, en hoe bepaalde drukpunten lang vergeten herinneringen op kunnen wekken. Ze beschrijft het lichaam als een “levend geschiedenisboek" en belicht dit zowel op persoonlijk als op collectief niveau.

In het hoofdstuk 'Giftige gezondheid' bekritiseert Kat de populaire ideeën omtrent gezondheid en maakt schaamte bespreekbaar; het gevoel van falen en de verschillende gezichtspunten op hetzelfde verschijnsel: in dit geval de ziekte. In het licht van de nieuwe hype, het boek ‘the secret’ vind ik de kanttekeningen in dit boek uiterst leerzaam. Zoals de benoeming van schuldgevoelens die de kop op steken bij zieke mensen, die de ‘gezonde’ houding blijkbaar niet hebben. Het er op na houden van een positieve levenshouding om de ziekte te overwinnen klinkt fantastisch, maar heeft een keerzijde die in zo'n geval uiterst deprimerend kan zijn.

Kat ziet ziek-zijn in een breder, karmisch verband en als transformerende mogelijkheid voor zowel zieke, als gezonde mensen. Ze biedt ons ook een andere zienswijze, namelijk dat ziekten “kritieken keerpunten” zijn en ook als zodanig benaderd dienen te worden, en niet als “iets dat zo snel mogelijk dient te verdwijnen”. Deze kijk op ziek zijn kan een hulpmiddel zijn om te komen tot belangrijke inzichten. Hiermee zet ze het ziek-zijn in een breder perspectief; niet iets “waar je schuldig aan bent” maar iets dat eveneens in relatie staat tot de “zieke” maatschappij waar we in leven. Hiermee doelt ze op de nieuwe levensstijlen, technologische snufjes en de manier waarop onze voeding geproduceerd wordt. De veranderingen hieromtrent volgen elkaar zo snel op dat het lichaam niet de tijd krijgt zich hierop aan te passen, wat “alleen maar gevaar en nieuwe ziekten uitlokt”. Zogenoemde voedings- en gezondheidsvoorschriften, geboden of positieve levenshoudingen noemt ze (terecht) geen remedies maar gewoon goede leefgewoonten, zowel bij ziekte als gezondheid.

Kat noemt de hoe-blijf-ik-gezond boeken, en de daarbij komende idealen dan ook: “dromen die gezonde mensen tot steun zijn, maar schromelijk tekort schieten, vooral als het gaat om chronische ínvaliderende ziekten. We voelen ons verraden door het beloofde uitzicht op genezing dat in bijna ieder tijdschrift wordt gedebatteerd en in de steek gelaten door doktoren, familie en vrienden die niet écht iets kunnen doen, maar wel steeds andere behandelingen voorstellen!” Verder beschrijft ze het onbehagen dat veel ‘gezonde’ mensen bevangt bij het zien van zieken, waarbij ze een stukje zelfkritiek niet uit de weg gaat omdat ze merkt dat ze zelf ook moeite heeft met confrontaties met andere/ergere/duidelijk invalide mensen.

De schrijfster geeft zelf aan dat haar interpretaties voortkomen uit haar persoonlijke levensvisie; die van een blanke, ongeveer 40 jarige, vrouw met “voldoende middelen van bestaan” en een “mystiek temperament”. Dat mystieke temperament komt duidelijk naar boven bij de onderwerpen als initiaties, mythologische onderwerpen en (Mexicaanse) Goden en Godinnen. Het benaderen van de ziekte als “offer in het belang van het grotere geheel” gaat mij net iets te ver, maar dat zegt misschien meer over mij dan over het boek….

Naar mate het boek vorderde raakte ik mijn aanvankelijke enthousiasme een beetje kwijt, maar tot en met ‘Dansen met de dood’, waarin Kat het “vuile werk van het ziek zijn” beschrijft, heeft dit boek me aardig wat opheldering, inzichten en handvaten geboden. Toch wel de moeite waard...


2de hands exemplaar bestellen? Bij ons d.m.v. het contactformulier


Interessant leesvoer in aansluiting op bovenstaand boek: Salutogenese, de oorsprong van onze gezondheid
 
nopix
stichting diamental
Chemo, of kan ik zelf kiezen van Henk Trentelman
Klik hier om naar de site van succesboeken te gaan
emigratieboek
Logiprint voor drukwerk