Blauwschilderen ofwel Kékfestés

Het blauwverven, ofwel kékfestés, is een oorspronkelijk een traditioneel ambacht, waaraan veel handwerk en geduld te pas kwam. De verf die gebruikt wordt is Indigo en de stoffen zijn van 100% katoen. Indigo stamt uit India en is ook wel bekend als de verfstof van hedendaagse spijkerbroeken.

De productie van indigoverf is nogal gecompliceerd en het bewerkte pigment is niet oplosbaar in water. De (in het productieproces toegevoegde) zuurstof wordt weer uit het poeder gehaald door een gistingsproces, met behulp van bacteriën & chemicaliën. Loog wordt toegevoegd om er voor te zorgen dat het pigment zich aan de textiel kan binden. Als het mengsel een tijd in een kuip heeft staan trekken, is de vloeistof weer gelig en helder en kan het eigenlijke verven beginnen.

Als de stof uit het bad wordt gehaald, is het geel maar tijdens het drogen doet opnieuw het oxidatieproces zijn werk. Door de inwerking van zuurstof wordt de stof eerst groen en geleidelijk aan een steeds dieper blauw. Klik hier voor uitgebreide uitleg.

Bij de Hongaarse stoffen die met blauwe kleurstof worden geverfd, zorgt een eerder met was en sjablonen aangebracht patroon dat het uiteindelijke motief gevormd wordt. De motieven worden meestal gevormd door blad-, bloem- motieven of takmotieven.

Soortgelijke stoffen worden gebruikt voor folkloristische doeleinden als zang en dans, tafelkleden en gordijnen, alleen worden ze niet altijd op traditionele, maar fabrieksmatige wijze vervaardigd. Ook bij de kleding, zoals die bij de familie Kiss op de Tanya en in het restaurant gedragen wordt, wordt gebruik gemaakt van deze traditionele blauw/witte stoffen, die typerend zijn voor de Bács-Kiskun streek.

De huisvrouw van vandaag heeft niet langer het geduld om de stoffen zorgvuldig te wassen en te stijven. De ambachtelijke kwaliteit past helaas niet in onze huidige wegwerpmaatschappij. Het oude ambacht wordt daarom niet veel meer beoefend, maar de resultaten zijn in diverse musea en/of winkels te bezichtigen. Op de website van de familie Kovács zijn goede voorbeelden te vinden.

In het filmpje over Mohac, dat op de nieuwswebsite gepresenteert wordt, is tevens een stukje te zien over deze authentieke manier van 'Kékfestő', ofwel blauwverven. (Doorschuiven naar 22%)