• Positief Alternatief Web-log - 9 Augustus

Kankeren en lachen met Spik & Span

Sinds kort heb ik een maatje. Zo iemand die weet wat je bedoelt en weet wat je voelt. Iemand die je zonder al te veel woorden begrijpt, maar ook iemand die je op je fouten wijst. Die je wakker houdt en zich verheugt in het contact waardoor we samen kunnen groeien. Zo iemand die echt geïnteresseerd is in wat JIJ voelt, en wat JIJ bedoelt. Zo iemand waarbij je ongegeneerd kunt kankeren op van alles en nog wat, en waarbij de verhalen niet alleen over MIJ maar ook over JOU gaan. Zo’n maatje die het niet meteen als een belediging opvat wanneer jij er andere gevoelens en gedachten op na houdt.

Wat voel JIJ daar bij? Zo’n eenvoudige vraag die ze regelmatig stelt en waar ik zelf nooit zo bij stilsta, maar die me op dat moment wel even bij mezelf terug brengt en mijn opmerkzaamheid verscherpt. Weet je hoe bijzonder het is dat iemand die vraag aan je stelt? Wat voel JIJ er bij. De meeste mensen reageren vanuit het standpunt wat ze er zelf bij voelen en reflecteren dat gevoel vervolgens op jou en maken daar hun waarheid van.

Mijn maatje en ik hebben een overeenkomst, we hebben beiden K* en we gaan er ieder op onze eigen manier (of eigen-wijze wijze) mee om. We kennen elkaar pas sinds kort, maar het is net alsof er nooit een tijd is geweest dat we niets van elkaars bestaan afwisten. Zo’n maatje is goud waard, want we herkennen elkaar in ons zelf maar we vullen elkaar ook aan. Sinds kort noemen we ons zelf Spik & Span.  De naam ontstond min of meer toevallig, toen we al wandelend en grappend op zoek waren naar de naam van duo’s waarin de één de aangever is en de ander “het afmaakt”. Mini & Maxi, Snip & Snap (dat was het duo waar ik naar op zoek was) Jut en Jul….er zijn er zo veel, en wij zijn dus Spik & Span.

We zijn er nog niet uit wie nou Snip zou moeten zijn (het equivalent van Spik) en wie Snap (Span). Nee, Snappen doen we het nog niet. En de Snip biedt ook geen houvast want die vliegt met het huidige verzekeringstelsel het raam uit voordat je hem in je handen hebt. Dat hebben we ook gemeen: de gemene manier waarop we naast onze kanker nog eens extra naar beneden getrapt worden, doordat ‘de zorg’ niet schijnt te staan voor “zorgen voor”, maar “zorgen om”. Onze zorg is niet ondersteunend maar ondermijnend voor het gezondheidsproces.  Maar ja, door de ogen van Spik & Span gezien komt alles in een heel ander licht te staan en hoewel de situatie op zich niet verandert, hebben we samen een hoop lol om iets dat anders slechts voor chagrijn zou zorgen.

De eerste de beste keer dat we ons al lachend als Spik & Span aan een ander voorstelden, kregen we meteen de vraag “zijn jullie aan het poetsen geslagen”. ”Ja” zei ik, “we poetsen vooroordelen weg”… zij geeft aan, ik maak af. Ik vertel, zij kaatst de bal en voor we het weten hebben we een nieuw spel uitgevonden en spelen we met woorden waardoor we beiden tot inzicht komen. En we lachen wat af.

Ik draaf van tijd tot tijd misschien een beetje door, maar ik heb dan ook zoveel energie dat ik er zelf een beetje moe van wordt. Mijn tante vroeg vanochtend of ik “lachgas gesnoven had, of zo”. De laatste keer dat ik haar gesproken had was ik namelijk nog depri maar door het krantje dat mijn maatje me in handen gegeven had (en waarop ik gereageerd heb door een artikel over humor als medicijn te schrijven) heb ik kans gezien mijn situatie met ander ogen te bekijken. Spik & Span… “Humor, meneer Sonneberg, humor”, hoor ik tegenwoordig regelmatig in mijn hoofd weergalmen. En ja, humor is een fantastisch medicijn.

Ik heb dus sinds kort een fantastisch kankermaatje (want ook kankeren kan helend werken, zolang het maar met humor gebeurt).  Vanochtend benaderde ze me met de woorden “Rotverzekering: hebben ze weer iets gevonden om onder de uitbetalingen te komen. Wat verleden jaar gewoon vergoed werd, is dit jaar zonder er van te voren op te wijzen gewoon geschrapt. Zonder pardon”. Uiteraard was dit niet lollig bedoeld, maar de druk was er al een beetje vanaf want voor ze tegen mij begon te kankeren, had M* zich even lekker op haar matras uitgereageerd en ze vertelde dat het ontzettend opluchtend en bevrijdend werkt. Ze raadde het mij ook aan, maar ik voel die behoefte niet. Ik heb meer de behoefte om vorm te geven aan mijn grieven door me niet langer in stilzwijgen te hullen uit angst dat ik een ander ‘pijn’ doe, terwijl diezelfde ander al jaren op mijn ziel staat te stampen alsof het niks is. Als ik mijn eigen belangen niet naar voren breng, wie dan wel?

De vraag is, hoe raak je je woede kwijt zonder dat die je schaadt en zonder dat dit schade aanricht in je lichaam. Vooral wanneer je met je woede geen kant op kunt en deze niet op de personen of instantie kunt richten die jou dit vermeende onrecht aandoen. De manier voor mij om met onrecht om te gaan was voorheen wegzinken in een wolk van depressie en uiteindelijk heb ik daar (volgens eigen inzichten) K* door ontwikkeld. Je wilt je boosheid en het verdriet dat daar onder ten grondslag ligt immers niet op die ander richten. Daar zou je zo iemand mee kunnen beschadigen. Mijn overlevingstactiek bestond er meestal uit om het probleem, indien mogelijk, op de lange baan te schuiven en het lijk netjes in de kast op te bergen. Maar ja, sommige lijken komen spoken en dan kom je langzaam tot het besef dat je er misschien toch iets mee ‘moet’. Vurig hopend dat je er ook iets mee kunt….

Het heeft geen nut om samen met die spoken aan de ketting gaan staan rammelen, want dat veroorzaakt wel een hoop lawaai, maar lost over het algemeen het probleem niet op. Onderschoffelen die hap… “opsluiten in de kast en de fik er in” was het idee van mijn maatje. “Dan heb je er nog licht, warmte en plezier van”. Maar ja, als dit opgebrand is, en jij waarschijnlijk ook opgebrand bent, zul je toch naar andere oplossingen moeten zoeken. Anders is de kans groot dat ze jou onder gaan schoffelen of er bij jou de fik in gaat. Lekker kankeren helpt. Wanneer je een K* maatje hebt, helpt dat fantastisch en bij gebrek aan zo iemand kun je natuurlijk ook lekker kankeren op (digitaal) papier (of beiden).

Ik besef me terdege dat ik deze therapie toepas om in ieder geval het idee te hebben dat ik iets doe. Iets waar IK me goed bij voel. Wanneer ik aangevallen word, weet ik graag waarom, want dan kan ik me ook verdedigen. Dus in plaats van nog langer op eieren te lopen, stamp ik genietend rond in mijn porseleinkast, waar ik ook nog wat lijken rond heb slingeren, en als ik mezelf daar bij beschadig dan weet IK in ieder geval hoe het komt. Daar kan IK wat mee. Ik weet het, ik weet het: “wie de bal kaatst kan hem terugverwachten hè?” Dat geeft niet. Dan is het immers mijn bal en het lijkt me wel zo prettig als ik hem aan kan zien komen en naar wens kan ontduiken, blokkeren of terugslaan. Veel fijner dan continue belaagd te worden met ballen die kriskras en ongenuanceerd op weg gestuurd worden en per daarbij per ongeluk als voltreffer op mijn achterhoofd belanden, terwijl ze net zo goed een ander hadden kunnen treffen.

Maar ja, ieder moet de oplossing bedenken die voor hem of haar het beste werkt en waar hij of zij zich het beste bij voelt (humor dus voor mij, lekker kankeren met humor). Want iemand die goed in zijn vel zit kan de hele wereld aan. Die barst van de energie en zal daardoor ook niet meteen uit het lood geslagen worden wanneer een ander naar hem of haar uithaalt. Daarbij is het wel zo handig als je beseft dat je niet zoiets als gerechtigheid moet verwachten, want dat bestaat niet. Wanneer je je daar op focust ben je pas echt de pineut. Of het moet zo zijn dat je inziet dat die gerechtigheid zich voordoet in een heel andere vorm dan je verwacht, namelijk door een klap (of bal) voor je kop te krijgen als je vredelievend met een onzichtbaar bord voor je kop met de tekst “slacht-offer” rond loopt.

Er bestaat ook nog zoiets als teveel. Te veel begrip, te veel medeleven, te veel verantwoordelijkheid, te veel rekening houden met een ander, te veel vertrouwen, te veel liefde voor de ander……te veel signalen die je tot inkeer trachten te brengen. Dát is de gerechtigheid die we ervaren en waar we zelf verandering in aan moeten brengen. Uit de slachtofferrol stappen en lief zijn voor ons zelf. Begrip, medeleven, verantwoordelijkheid, rekening houden met, vertrouwen hebben in, houden van ……je Zelf. Bekijk je situatie met humor en je zult zien dat alles veel lichter en luchtiger zal zijn. Een dag niet gelachen is immers een dag niet geleefd.

Wanneer de omgeving gewend is dat je je altijd weg hebt laten drukken en onder hebt laten sneeuwen, zal die daar in het begin wel moeite mee hebben. Sommige mensen hebben ook moeite met mijn gevoel voor humor. Dat weet ik en daarom heb ik jaren lang getracht mijn scherpe tong in bedwang te houden, of alleen die kant van mezelf te laten zien bij mensen die dat ook kunnen waarderen en er mee om weten te gaan, omdat ze mij vanuit liefde benaderen en weten hoe ik de dingen bedoel. Mij is op een gegeven moment zelfs verteld dat “het pijn doet dat ik grapjes maak over mijn K*”. Hallo daar, het is MIJN K*, dus ik maak uit hoe ik daar het beste mee om kan gaan. Nu heb ik eindelijk door hoe ik lachend door het leven kan gaan en zou mij dit weer ontzegd worden doordat een ander daar moeite mee heeft? Jammer, dit keer niet. Uiteraard zullen er een aantal personen uit je omgeving wegvallen en in dit geval is dat bij de ik-heb-moeite-met-jouw-gevoel-voor-humor-persoon ook gebeurd. Eigenlijk zelfs om een manier waarmee niets te lachen valt, maar ik hoef me daardoor niet langer in te houden. Ik kan en mag mezelf zijn. Jammer? Nee hoor, ruimt lekker op. Alles weer Spik & Span.

En laten we eerlijk zijn: als je dan toch K* hebt, kun je daar maar beter mee lachen dan janken nietwaar. Het schijnt zelfs zo te zijn dat er mensen zijn die zichzelf weer gezond gelachen hebben. Mensen die écht van je houden zullen je dankbaar zijn. Dankbaar dat je goed voor jezelf zorgt, want dat zou hen ook een beter gevoel moeten geven. Als ze oprecht van je houden…en soms wordt het gat gevuld, en ben je zomaar een maatje rijker…eentje waar je naar hartenlust mee kunt kankeren en lachen.